रायगड जनोदय ऑनलाईन
कमी वयात हार्ट अटॅकमुळे मृत्यू होण्याची संख्या दिवसेंदिवस वाढत आहे. वैज्ञानिकदृष्ट्या वयाच्या चाळीशीत हृदयविकाराच्या समस्या मोठ्या प्रमाणात जावण्याचे कारण काय? वयाच्या या अशा मधल्या टप्प्यावर नेमकं काय बिघडतं? अशा कोणत्या गोष्टीत आहे ज्याबाबत चाळीशीतील लोक गाफिल राहतात?
संशोधनात समोर आलेल्या माहितीनुसार; प्रत्येक पाच रुग्णांपैकी एक रुग्ण 40 वर्षांच्या वयाचा आहे ज्या हार्ट अटॅक येतं. काही वर्षांपूर्वी 40 वर्षीय रुग्णाला हृदयविकाराचा झटका येणे अत्यंत दुर्मिळ मानले जात होते, परंतु आता त्यात आश्चर्य वाटण्यासारखे काही नाही कारण त्याची संख्या दिवसेंदिवस वाढत आहे. रोजच बातम्या येतात की, जिमला जाताना कुणालातरी हृदयविकाराचा झटका येतो आणि अनेकवेळा असे घडते की, त्या व्यक्तीला रुग्णालयात जायलाही वेळ मिळत नाही आणि यामागे काय कारण आहे.
हृदयविकाराचा झटका अचानक का येतो?
हायपरट्रॉफिक कार्डिओमायोपॅथी ही एक वैद्यकीय स्थिती आहे. हा एक अनुवांशिक आजार आहे, या स्थितीत खेळताना किंवा व्यायाम करताना हृदयविकाराच्या झटक्याने तरुणांचा मृत्यू होतो. ही अशी स्थिती आहे ज्यामुळे हृदयाचे स्नायू घट्ट होतात हे सहसा चुकीच्या आणि खराब जीवनशैलीमुळे होते. हृदयाचे स्नायू जाड झाल्याने हृदयाला रक्त पंप करणे कठीण होऊ शकते. हृदयाच्या कक्षांच्या भिंती जाड आणि कडक होतात, ज्यामुळे हायपरट्रॉफिक कार्डिओमायोपॅथी (एचसीएम) स्थिती असलेल्या काही लोकांमध्ये लक्षणे दिसत नाहीत, तर इतरांना व्यायामादरम्यान लक्षणे जाणवू शकतात. काही लोकांमध्ये, रक्तवाहिन्या आधीच जाड झाल्यामुळे लक्षणे दिसतात. सहसा त्यांना छातीत दुखते किंवा शारीरिक श्रमाने अस्वस्थता येते. हृदयाचे ठोके असामान्य होतात. जास्त थकवा येतो आणि ते बेशुद्ध होतात आणि कुठेतरी कमी होतात पण प्रत्येक हार्ट अटॅकसाठी जीन्स जबाबदार नसतात.
हृदयविकाराच्या धोक्याची कारणे?
मधुमेह
मधुमेह हा गेल्या काही वर्षांपासून हार्ट अटॅकला कारणीभूत ठरत आहे. तुम्हाला मधुमेह असल्यास हृदयविकार होण्याची शक्यता नसलेल्या लोकांपेक्षा 4 पट जास्त असते. उच्च रक्तातील साखरेची पातळी तुमच्या रक्तवाहिन्यांना नुकसान करते. परिणामी रक्तवाहिन्यांमध्ये चरबी जमा होण्याची शक्यता वाढते. मधुमेही रुग्णांना उच्च रक्तदाब आणि उच्च कोलेस्टेरॉलसारखे इतर आजार होण्याचीही शक्यता असते.
उच्च रक्तदाब
आजकाल वृद्धांपेक्षा तरुणांमध्ये उच्च रक्तदाबाची समस्या अधिक दिसून येत आहे. उच्च रक्तदाबामुळे हृदयाचे स्नायू जाड होतात आणि ते नीट कार्य करू शकत नाहीत. हे रक्तवाहिन्यांना देखील नुकसान पोहोचवते आणि या प्रक्रियेत हृदयविकाराचा धोका वाढतो.
लठ्ठपणा
तुम्ही निरोगी असाल पण तुमचे वजन जास्त असेल तर तुम्ही तुमच्या सर्व अवयवांवर जास्त काम करण्यासाठी दबाव टाकत आहात. यामध्ये तुमच्या हृदयाचाही समावेश होतो. तुमचे वजन जास्त आहे कारण तुम्हाला जलद किंवा प्रक्रिया केलेले अन्न खाण्याचे व्यसन लागले आहे. तर ही सवय तातडीने बंद करा. कारण त्यात ट्रान्स फॅट, साखर आणि अतिरिक्त मीठ देखील असते. जे रक्तवाहिन्यांमध्ये दाट लिपोप्रोटीन किंवा खराब कोलेस्टेरॉलच्या संचयनाला गती देण्यासाठी जबाबदार असतात. तुमच्या प्लेटमध्ये फायबर समृद्ध फळे आणि भाज्यांचा मोठा भाग घेण्याचा प्रयत्न करा.
धूम्रपान
धूम्रपान न करणाऱ्यांच्या तुलनेत हृदयविकाराच्या झटक्यासाठी सिगारेट हा प्रमुख धोका घटक आहे.
जिम आणि व्यायाम
बहुतेक लोकांना असे वाटते की ते त्यांच्या शरीराला आकार देण्यासाठी जिममध्ये जात आहेत, परंतु हे नाकारता येणार नाही की बरेच जिम ट्रेनर पात्र नाहीत. त्यांच्याकडे आरोग्याची स्थिती आणि व्यायामाची दिनचर्या याबद्दल माहिती नसते. ते तुम्हाला दररोज जास्तीत जास्त व्यायामशाळा करण्याचा सल्ला देतात, जे तुमच्यासाठी चांगले नाही याशिवाय, ते तुम्हाला भरपूर प्रोटीन घेण्याचा सल्ला देतात ज्यामध्ये साखर, संतृप्त चरबी आणि इतर अनेक विष असतात जे तुमच्या हृदयासाठी हानिकारक असतात. जबाबदार आहेत.
हे टाळण्यासाठी काय कराल?
यापूर्वी हृदयविकाराचा झटका आलेल्या रुग्णांना दुसरा झटका येण्याचा धोका असतो, त्यामुळे त्यांनी अतिशय शिस्तबद्ध पद्धतीने जगणे आवश्यक आहे.
- वेळोवेळी स्क्रीनिंग चाचण्या करा.
- कौटुंबिक इतिहासाकडे कधीही दुर्लक्ष करू नका.
- जिम ट्रेनर आणि डॉक्टर यांच्यामध्ये संवाद महत्त्वाचा.
(Disclaimer: आरोग्य विषयक लेखात दिली गेलेली माहिती प्राथमिक स्वरुपाची आहे. हि माहिती वैद्यकीय सल्ल्याचा पर्याय होऊ शकत नाही या माहितीचा उपयोग करण्यापूर्वी आपण डॉक्टर अथवा वैद्यकीय तज्ञाकडून खात्री करून घ्यावी.)