विदर्भाची दिव्या देशमुख बनली बुद्धिबळातील विश्वविजेती – कोनेरू हम्पीचा पराभव करून रचला इतिहास

वृत्तसंस्था
नवी दिल्ली : भारतीय बुद्धिबळ क्षेत्रात ऐतिहासिक कामगिरी करत विदर्भातील 19 वर्षीय दिव्या देशमुख हिने FIDE महिला बुद्धिबळ विश्वचषक जिंकत संपूर्ण देशाचे लक्ष वेधले आहे. अंतिम फेरीत भारताचीच दुसरी दिग्गज खेळाडू आणि ग्रँडमास्टर कोनेरू हम्पी हिला पराभूत करत दिव्याने विश्वविजेतेपदावर आपले नाव कोरले.

ही स्पर्धा बुद्धिबळाच्या इतिहासातील खास ठरली कारण अंतिम सामन्यात प्रथमच दोन भारतीय महिला खेळाडूंमध्ये थरारक लढत झाली. प्रारंभिक शास्त्रीय डाव अनिर्णित ठरल्यानंतर, रॅपिड टायब्रेकर फेरीत दिव्याने हम्पीला 1.5-0.5 अशा फरकाने हरवत ऐतिहासिक विजय मिळवला.

या विजयासोबतच दिव्या देशमुख ही बुद्धिबळातील FIDE महिला विश्वचषक जिंकणारी पहिली भारतीय महिला ठरली असून, तिला बक्षीस म्हणून सुमारे ₹43 लाखांचे पारितोषिक मिळणार आहे. उपविजेतेपद पटकावणाऱ्या हम्पीला ₹30 लाखांचे पारितोषिक जाहीर करण्यात आले आहे.

88वी ग्रँडमास्टर आणि चौथी महिला ग्रँडमास्टर

या ऐतिहासिक विजयामुळे दिव्या देशमुख ही भारताची 88 वी ग्रँडमास्टर (GM) बनली असून, ती ग्रँडमास्टर दर्जा मिळवणारी चौथी भारतीय महिला ठरली आहे. याआधी कोनेरू हम्पी, हरिका द्रोणवल्ली आणि आर. वैशाली यांनी हे यश संपादन केले आहे.

सामान्यपणे ग्रँडमास्टर पदवीसाठी तीन नॉर्म्स आणि 2500+ FIDE रेटिंग आवश्यक असते. मात्र FIDE महिला विश्वचषकासारखी काही निवडक स्पर्धा जिंकल्यानंतर खेळाडूंना थेट ही पदवी प्रदान केली जाते, आणि दिव्याने हेच यश साधले आहे.

दिव्या देशमुख आणि कोनेरू हम्पी दोघीही आता 2026 मध्ये होणाऱ्या महिला उमेदवार स्पर्धेसाठी पात्र ठरल्या आहेत. या आठ खेळाडूंच्या स्पर्धेत विजेतेपद पटकावणारी खेळाडू चीनच्या विद्यमान विश्वविजेती जू वेनजुन हिला पुढील जागतिक अजिंक्यपद सामन्यात आव्हान देणार आहे.

दिव्याच्या या ऐतिहासिक विजयानंतर भारताने सलग दुसऱ्यांदा बुद्धिबळातील जागतिक विजेतेपद मिळवले आहे. याआधी 2023 मध्ये डी. गुकेशने पुरुष गटात जागतिक बुद्धिबळ विजेतेपद पटकावले होते.