निरोगी राहण्यासाठी व्यायाम आणि पोषणासोबतच चांगली झोपही महत्त्वाची आहे हे सर्वांनाच माहीत आहे. तरीही अनेक वेळा रात्री उशिरापर्यंत जागे राहावे लागते. यामुळे, झोपेच्या निर्धारित कालावधी ७ ते ९ तासांऐवजी, आपण फक्त पाच किंवा सहा तास झोपू शकतो. कधी कधी रात्रभर जागे राहावे लागते. रात्रीची ही अपूर्ण झोप पुढचा संपूर्ण दिवस खराब करू शकते. त्याचा विचार प्रक्रियेवरही परिणाम होतो. याशिवाय रक्तदाब आणि हृदयगती वाढू शकते. याची भरपाई करण्यासाठी काय असेल रणनीती, जाणून घ्या जाणकारांकडून…
चहा-कॉफी मर्यादित ठेवा, दुपारी फेरफटका मारा; एकाच वेळी अनेक गोष्टी करू नका, वारंवार घ्या विश्रांती
हलक्या झोपेमुळे विश्रांती : तज्ज्ञ म्हणतात, ‘डुलकी (पॉवर नॅप) हा एक चांगला उपाय आहे. हे केवळ तुम्हाला कमी झोपेचा अनुभव घेण्यास मदत करू शकत नाही, तर अनेक बौद्धिक प्रक्रियांमध्ये तुमची कामगिरी सुधारू शकते. युटा विद्यापीठातील प्रा. केली बॅरॉन म्हणते, ‘झोपण्याची मर्यादा ३० मिनिटांपर्यंत ठेवा. तुम्ही झोपला आहात असे तुम्हाला वाटणार नाही. पण हलकी झोप मनाला विश्रांती देऊ शकते आणि आपण अधिक चांगले काम करू शकता. याशिवाय कॅफिनमुळे सतर्कताही वाढू शकते. मात्र ते जास्त प्रमाणात घेऊ नका. यामुळे चिडचिडेपणा आणि हृदय गती वाढू शकते.
व्यायामातून सुधारणा: तज्ज्ञांच्या मते, रात्रभर झोप न लागल्यानंतरही, ज्यांनी व्यायाम केला ते त्यांनी निष्क्रिय लोकांपेक्षा चांगले काम करू शकले. पेन स्टेट युनिव्हर्सिटीमधील फॅमिली स्टडीजच्या प्राध्यापिका सुमी ली सांगतात की, दुपारी काही वेळ फिरून तुम्हाला हलकेपणा आणि व्यायाम दोन्हीचे फायदे मिळू शकतात. प्रकाशाच्या प्रदर्शनामुळे पुढच्या रात्री झोप सुधारण्यास मदत होईल. थंड पाण्याने आंघोळ करा, हलके संगीतही ऐका.
वेळेवर जेवण- जर तुम्हाला रात्रीची झोप भरून काढायची असेल तर दुसऱ्या दिवशी पौष्टिक आणि हलके अन्न वेळेवर खा. पुन्हा भूक लागल्यास हलका नाश्ता करा. टोस्ट किंवा दही खाऊ शकता. पुरेशा प्रमाणात पाणी प्या, जेणेकरून तहान लागल्याने तुमची रात्रीची झोप उडणार नाही. वातावरण गडद आणि शांत ठेवण्याचा प्रयत्न करा.
पैशाशी संबंधित निर्णय घेऊ नका: कोलोरॅडो विद्यापीठातील इंटिग्रेटेड फिजियोलॉजी तज्ज्ञ केनेथ पी. राइट म्हणतात, अशा परिस्थितीत कधीही गाडी चालवू नका. जीवन किंवा पैशाशी संबंधित निर्णय घेऊ नका. डॉ. राइट यांच्या मते, असे निर्णय घेण्यासाठी आवश्यक माहिती गोळा करण्यात अडचण येऊ शकते. अशा स्थितीत रणनीतीही चांगली ठरणार नाही. याशिवाय, काम पूर्ण करण्यासाठी स्वतःला अधिक वेळ द्या आणि एकाच वेळी अनेक गोष्टी करणे टाळा. दिवसभरात अनेक वेळा विश्रांती घ्या.